نشریه علوم حرکتی و ورزش
پیاپی 14 (پاییز و زمستان 1388)

انسان در طی حرکت و جابه جایی محیط اطرافش را مورد ارزیابی قرار می دهد و مسیری را به وسیله تصویر موجود در سیستم عصبی مرکزی از فضای حرکت که به صورت متوالی به روز می شود، انتخاب می کند. هدف از این تحقیق ارزیابی نقش اطلاعات حس عمقی عضلات پا به عنوان یک چهار چوب مرجع درتعیین جهت یابی بود. 11 مرد جوان راست دست به صورت داوطلبانه در این تحقیق شرکت کردند. ویبریشن یک طرفه عضلات پا از ابتدا و نیمه مسیر، در یک تکلیف حرکتی (راه رفتن، هفت گام) تحت شرایط چشم بسته و چشم باز به کار گرفته شد. انحراف از مسیر راه رفتن توسط مسافت هفتمین گام از اولین گام از محور داخلی- خارجی محاسبه شد. طول گام و زاویه انحراف پا از محور داخلی- خارجی برای هر هفت گام اندازه گیری شد. همه انحرافات از مسیر مستقیم توسط رد پای آزمودنی ها از خط مرجع بر روی زمین اندازه گیری شد. ویبریشن در شرایط چشم بسته و اعمال ویبریشن در نیمه مسیر، انحراف واضحی در مسیر گام برداری ایجاد کرد. در شرایط چشم باز انحرافات کمتر بود. همچنین انحراف کمی در مسیر گام برداری در شرایطی که چشم ها بسته و ویبریشن در ابتدای مسیر اعمال شد، به وجود آمد. اطلاعات حس عمقی عضلات پا نقش مهمی در تعیین یک چهارچوب مرجع برای انحراف از مسیر گام برداری ایجاد می کند.

تمرینات ویبریشن کل بدن(WBVT) به عنوان یک روش جدید تمرینی که موجب تحریک مکانیکی سیستم عصبی-عضلانی می شود، مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به رابطه بالا بین کارایی سیستم عصبی-عضلانی با تعادل پویا که جزء لاینفک فعالیت های روزمره و ورزشی می باشد، هدف این پژوهش بررسی اثر یک دوره تمرین ارتعاش کل بدن بر تعادل پویای دانشجویان مرد ورزشکار بود. 20 نفر از دانشجویان مرد ورزشکار رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی (سن: 03/1±70/20 سال، وزن: 21/6±25/69 کیلوگرم، قد: 05/5±5/174 سانتی متر و شاخص توده بدنی: 1/3±58/22) داوطلبانه در این تحقیق شرکت کردند و به صورت تصادفی به دو گروه تجربی و کنترل تقسیم شدند. قبل از شروع تمرینات ویبریشن کل بدن، تعادل پویا با استفاده از تست تعادلی گردش روی ستاره (SEBT) اندازه گیری شد. گروه تجربی یک دوره تمرینات ویبریشن کل بدن را در 10 روز (فرکانس 30 هرتز، دامنه 10 میلی متر، در 5 وضعیت بدنی مختلف هر وضعیت بدنی 2 دقیقه ویبریشن با فاصله 40 ثانیه استراحت) انجام دادند. پس از اتمام تمرینات، پس آزمون SEBT از دو گروه کنترل و تجربی به عمل آمد. از روش های آماری MANOVA، تحلیل واریانس دو راهه با اندازه گیری های مکرر و t همبسته به منظور تحلیل داده ها استفاده شد. بعد از تمرینات ویبریشن تفاوت های معنی داری در پنج جهت (داخلی، قدامی-داخلی، خلفی، خلفی-داخلی و خلفی-خارجی) نشان داد. در حالی که در سه جهت (قدامی، قدامی-خارجی و خارجی) دو گروه تفاوت معنی داری نداشتند، در شرایطی که مقایسه بین کلیه هشت جهت در یک زمان انجام گرفت بین دو گروه از نظر تعادل پویا اختلاف معنی داری مشاهده شد. بهبود در تعادل پویا، در پنج جهت داخلی 96/4%، قدامی-داخلی 3/4%، خلفی 6/8%، خلفی- داخلی 22/6% و خلفی خارجی 9/7% مشاهده شد. با توجه به یافته های این تحقیق می توان چنین نتیجه گیری نمود که به طور کلی تمرینات ویبریشن کل بدن می توانند تعادل پویا را بهبود بخشند اما بهبود در تعادل پویا، احتمالا در برخی جهات ویژه (داخلی، قدامی-داخلی، خلفی، خلفی-داخلی و خلفی-خارجی) رخ می دهد.

نقش عضلات تنه، بخصوص ترنسورس ابدومینیس و مولتی فیدوس در ثبات ناحیه فقرات کمری اثبات شده است. ستون فقرات به عنوان تکیه گاه اندام ها، ذاتا بی ثبات و به مشارکت عضلانی برخوردار از یک سیستم کنترل حرکتی کارآمد جهت تعیین دقیق وضعیت ثباتی و ایجاد پاسخ های حرکتی مناسب وابسته می باشد. تغییرات سیستم کنترل حرکت فرد را مستعد کمردرد می کند و بالعکس. لذا در کنترل کمردرد طراحی برنامه ورزشی مناسب جهت تقویت این عضلات و بهبود عملکرد سیستم مذکور مهم است. این مطالعه کارآزمایی بالینی یک سو کور تاثیر تمرین پیلاتز را بر شدت درد و ثبات ستون فقرات ارزیابی می کند. 32 پرستار با کمردرد مزمن غیراختصاصی به صورت تصادفی در دو گروه پیلاتز و کنترل قرار گرفتند. گروه پیلاتز به مدت 6 هفته برنامه تمرینی را تحت نظر محقق انجام دادند. با VAS شدت درد، McGill Q. ماهیت درد، Pressure Biofeedback ثبات کمری سنجیده شد. آنالیز داده ها توسط تست تی مستقل و تست تی زوجی انجام شد. کاهش معنی دار شدت درد در گروه پیلاتز (0001/0P=)، افزایش ثبات کمری در گروه پیلاتز (0001/0P=) دیده شد. گروه کنترل تفاوت معنی داری در اندازه گیری پس آزمون نشان نداد. اختلاف معنی دار نتایج پس آزمون بین گروه کنترل و گروه پیلاتز در افزایش ثبات کمری (0001/0P=) و شدت درد (0001/0P=) وجود داشت. متد اختصاصی تقویت core پیلاتز با فوائد چند جانبه، به عنوان یک روش مکمل در درمان کمردرد مزمن غیر اختصاصی قابل توصیه می باشد.

در حال حاضر مناسب ترین روش برای اندازه گیری میزان قوس کمر، استفاده از عکس رادیوگرافی نیمرخ کمری است. ولی هزینه بالا، وقت گیر بودن و خطرات بالقوه آن به ویژه در تحقیقات گسترده و اندازه گیری های مکرر، استفاده از این روش را محدود ساخته است. هدف از انجام این تحقیق، بررسی میزان تکرارپذیری و اعتبار خط کش منعطف ایرانی به عنوان وسیله ای ساخت داخل و در عین حال ایمن، ساده و ارزان قیمت بود. این بررسی در دو مرحله تعیین تکرارپذیری داخل و بین آزمونگر خط کش منعطف و تعیین اعتبار آن در اندازه گیری قوس کمری انجام شد. برای تعیین تکرارپذیری داخل و بین آزمونگر خط کش منعطف ایرانی به ترتیب از 25 و 20 مرد سالم استفاده شد. به طوری که دو آزمونگر، هرکدام دو بار با فاصله زمانی حداقل یک دقیقه، میزان قوس کمری 25 نمونه اول را برای تعیین تکرارپذیری داخل آزمونگر خط کش منعطف اندازه گیری نمودند و یک بار نیز اندازه گیری را روی 20 نمونه دوم، جهت ارزیابی تکرارپذیری بین آزمونگر انجام دادند. برای تعیین اعتبار خط کش منعطف ایرانی از 10 مرد مبتلا به درد ناحیه کمری استفاده و میزان قوس کمری آنها به وسیله خط کش منعطف و عکس رادیوگرافی نیمرخ کمر مقایسه شد. اندازه گیری قوس کمر به شیوه یوداس و از مهره دوازدهم پشتی تا مهره دوم خاجی (T12-S2) انجام شد. با استفاده از آزمونICC، تکرارپذیری داخل آزمونگر خط کش منعطف ایرانی برای آزمونگر اول و دوم به ترتیب برابر92/0 و 89/0 و تکرارپذیری بین آزمونگر برابر82/0 به دست آمد. ضریب همبستگی بین اندازه گیری قوس کمری با خط کش منعطف ایرانی و عکس رادیوگرافی نیز اعتبار 91/0=r را نشان داد. با توجه به یافته های تحقیق، می توان از خط کش منعطف ایرانی به عنوان وسیله ای مطمئن، معتبر و در عین حال قابل حمل، کم هزینه و ایمن برای اندازه گیری قوس کمری استفاده کرد.

هدف از تحقیق حاضر مقایسه تاثیر سه نوع تمرین بدنی، تصویرسازی شناختی همراه با تمرین بدنی، و تصویرسازی انگیزشی همراه با تمرین بدنی بر عملکرد، یادداری و انتقال مهارت پرتاب آزاد بسکتبال بود. هفتاد و هشت دانشجوی دختر از دانشگاه علوم پزشکی که واحد تربیت بدنی را اخذ نموده بودند و سابقه شرکت در بسکتبال را نداشتند، بر اساس نتایج پرسشنامه های توانایی تصویرسازی حرکتی، توانایی تصویرسازی ورزشی، و نمرات پیش آزمون به روش انتساب تصادفی طبقه ای در سه گروه قرار گرفتند. گروه های تصویرسازی علاوه بر یادگیری مهارت پرتاب آزاد بسکتبال، تصویرسازی را نیز تمرین کردند و همه گروه ها در پیش آزمون مهارت، هیجده جلسه تمرین، و آزمون های یادگیری شرکت کردند. تحلیل واریانس با سنجش های تکراری در جلسات اکتساب بین گرو ه ها تفاوتی را نشان نداد. اما تحلیل واریانس یک راهه در آزمون های یادگیری برتری گروه تصویرسازی شناختی را نشان داد. این یافته ها نشان داد که کارکرد شناختی تصویرسازی در مقایسه با کارکرد انگیزشی تصویرسازی باعث یادگیری بهینه تکلیف می شود.

هدف از این پژوهش، مطالعه اعتبار و پایایی آزمون بی هوازی بر مبنای چابکی- RAAT و RAST در سنجش توان بی هوازی دانشجویان فعال بود. 36نفر از دانشجویان پسر تربیت بدنی (سن 78/1±05/ 22سال، وزن 61/9 ±72/68 کیلوگرم، قد 36/5 ± 38/174 سانتی متر) با استفاده از نمونه گیری تصادفی (بر مبنای سال ورودی) انتخاب شدند و در دو نوبت آزمونRAAT (پیمودن6 نوبت مسافتT شکل 6/ 36متری با فاصله استراحتی10 ثانیه ای) و RAST (پیمودن 6 نوبت مسافت 35 متری با فاصله استراحتی 10 ثانیه ای) را اجرا کردند. آزمون وینگیت نیز به عنوان آزمون ملاک مورد استفاده قرار گرفت. جهت محاسبه اعتبار و پایایی از روش ضریب همبستگی پیرسون در سطح معنی داری 5 صدم استفاده شد. نتایج نشان داد همبستگی آزمون RAAT و وینگیت فقط در حداقل توان مطلق و نسبی معنی دار نبود (حداقل توان مطلق 08/0p= 29/0=r، حداقل توان نسبی 5/0p= 12/0=r)، اما در بقیه موارد معنی دار بود (حداکثر توان مطلق 001/0p= 73/0=r، حداکثر توان نسبی 01/0p= 40/0=r، میانگین توان مطلق 001/0p= 80/0=r، میانگین توان نسبی 03/0p= 37/0=r، شاخص خستگی 05/0p= 33/0=r). همچنین همبستگی آزمون RAAT وRAST درتمام شاخص ها معنی دار بود (حداکثر توان مطلق 001/0p= 88/0=r، حداکثر توان نسبی 001/0p= 77/0=r، میانگین توان مطلق 001/0p= 91/0=r، میانگین توان نسبی010/0p= 80/0=r، حداقل توان مطلق 001/0p= 77/0=r، حداقل توان نسبی 003/0p= 47/0=r، شاخص خستگی 009/0p= 43/0=r). پایایی آزمون RAAT و RAST نیز در تمامی موارد مشاهده شد (حداکثر توان مطلق RAAT 001/0p= 96/0=r، حداکثر توان مطلق RAST 001/0p= 97/0=r). یافته ها نشان داد آزمون RAAT در سنجش حداکثر و میانگین توان افراد فعال از اعتبار لازم و کافی برخوردار است. همچنین آزمون RAAT و RAST پایا هستند.

امروزه تمرینات با وزنه (بدنسازی) و مصرف مکمل کراتین مونوهیدرات جهت بهبود عملکرد ورزشی و افزایش توده عضلانی در بین جوانان شیوع زیادی پیدا کرده است. با توجه به وجود تناقضات، ابهامات و نگرانی ها درباره ی فواید و آثار جانبی مصرف کراتین، تحقیق حاضر به منظور تعیین تاثیر تعاملی تمرین با وزنه و مصرف کراتین بر میزان فعالیت آنزیم های LDH و CK (آنزیم های شاخص آسیب سلولی) در سرم 40 نفر دانشجوی مرد غیرورزشکار (با میانگین سنی 23/2±02/23 سال؛ وزن 75/8±13/73 کیلوگرم و قد 91/5±02/176 سانتی متر) در قالب طرح نیمه تجربی چهار گروهی (تمرین باوزنه- کراتین، تمرین باوزنه- دارونما، کراتین و کنترل) دوسویه کور با جایگزینی تصادفی، انجام شد. گروه های تمرین باوزنه- کراتین و تمرین باوزنه- دارونما به مدت پنج روز به تمرین های با وزنه (با شدت 75% یک تکرار بیشینه) پرداختند که در کنار آن کراتین و آرد گندم]3/0 گرم از هر کدام به ازای هر کیلوگرم وزن بدن)تقریبا 20 گرم در روز)[نیز مصرف کردند. گروه کراتین در مدت مذکور فقط به همان مقدار کراتین مصرف کردند. گروه کنترل بدون شرکت در تمرین با وزنه و مصرف کراتین فقط در پیش آزمون و پس آزمون شرکت کردند. نمونه های خونی 24 ساعت قبل از اولین جلسه تمرینی و 24 ساعت پس از آخرین جلسه تمرینی اخذ و با استفاده از دستگاه اتوآنالایزر میزان فعالیت آنها، اندازه گیری شد. برای اطلاع از تاثیر متغیرهای مستقل بر شاخص های سرمی آسیب سلولی، از تحلیل واریانس ANOVA و آزمون تعقیبی توکی در سطح معنی داری 05/0 استفاده شد. یافته ها نشان داد هر چند تمرین با وزنه به عنوان یک عامل اصلی میزان فعالیت LDH را به طور معنی داری تغییر (افزایش) داد (0001/0 = p)، ولی مصرف کراتین تاثیر معنی داری بر میزان فعالیت LDH نداشت (177/0 = p). این در حالی است که تمرین با وزنه و مصرف کراتین بر میزان فعالیت CK تاثیر متقابل معنی داری داشتند (0001/0 = p). همچنین، هر دو عامل اصلی (تمرین با وزنه و بارگیری کراتین) میزان فعالیت CK را به طور معنی داری تغییر(افزایش) دادند. در نتیجه، می توان گفت بارگیری کراتین ممکن است موجب تغییرات نامطلوب برخی از شاخص های سرمی آسیب سلولی (افزایش میزان فعالیت CK) بشود؛ ولی، جهت روشن شدن قطعی تاثیر تعاملی تمرین با وزنه و بارگیری کراتین بر آسیب های سلولی، به تحقیقات بیشتری نیاز هست.

برخی مطالعات انجام شده حاکی از آن است که ورزش می تواند تراکم توده استخوانی را افزایش دهد، اما هنوز در مورد نوع وشدت آن که حداکثر تحریک آنابولیک را برای استخوان ایجاد می کند، اطمینان حاصل نشده است. هدف این مطالعه، مقایسه تراکم ماده معدنی استخوان ورزشکاران نخبه زن در رشته های استقامتی، سرعتی و قدرتی و همچنین زنان غیرورزشکار بود. آزمودنی های این تحقیق را 43 زن 30-20 ساله در قالب 4گروه تشکیل می دادند که شامل 10 دونده سرعتی (100و 200 متر)، 11 دونده استقامتی (3000 و5000 متر)، 11 بدنساز و11غیر ورزشکار بودند. ورزشکاران دارای حداقل 4 سال سابقه ورزشی مستمر در هر یک از رشته های مورد نظر بودند که از باشگاه های شهر اصفهان انتخاب و سابقه شرکت در مسابقات بین المللی، قهرمانی کشور و عضویت در تیم-های ملی را داشتند. در حالی که غیرورزشکاران سابقه هیچ گونه فعالیت ورزشی مستمر و منظمی را نداشتند. تراکم ماده معدنی (BMD) مهره های کمر و گردن استخوان ران آزمودنی ها، به وسیله دستگاه جذب سنج دوگانه انرژی اشعه ایکس (DEXA) اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی دانت در سطح معناداری05/0= α) تحلیل شدند.
نتایج به دست آمده از تحقیق نشان داد که بدنسازان در مقایسه با تمامی گروه ها، به طور معناداری BMD بالاتری را در گردن استخوان ران داشتند (00/0= Pو00/0= Pو00/0= P). اما بین دونده های استقامتی و گروه غیرورزشکار تفاوت معناداری وجود نداشت (342/0= P)، در حالی که دونده های سرعتی در مقایسه با دونده های استقامتی و گروه غیرورزشکار افزایش معناداری را در این ناحیه داشتند (001/0= Pو000/0= P). در ستون مهره ها، دونده های استقامتی به طور معناداری پایین تری مقدار BMD را در مقایسه با دونده های سرعتی، بدنسازان وغیر ورزشکاران داشتند (08/0= Pو00/0= Pو037/0= P). اما بین بدنسازان و دونده های سرعتی (48/0= P) و هم چنین بین دونده های سرعتی و غیرورزشکاران (571/0= P) تفاوت معناداری مشاهده نشد، در حالی که بدنسازان نسبت به گروه غیر ورزشکار، BMDبالاتری را در این ناحیه داشتند(004/0= P). با توجه به نتایج تحقیق، این نظریه که پاسخ استخوان در برابر بار مکانیکی، به نوع وشیوه فعالیت ورزشی وابسته است، مورد تایید قرار می گیرد.

هدف از پژوهش حاضر تعیین تاثیر تمرینات هوازی در آب در دوره های مختلف زمانی بر ساختار بطن چپ مردان میانسال بود. تعداد30 نفر با سن (7/1± 5/46)، قد (5/1±173) و وزن (کیلوگرم2/1±5/82) از بین اعضاء هیئت علمی و کارمندان دانشگاه ارومیه که سابقه بیماری قلبی عروقی و بیماری خاص نداشتند، به صورت هدف-مند انتخاب، و به دو گروه تجربی (تعداد 15نفر) و گواه تقسیم شدند. برنامه تمرینی گروه تجربی، شامل اجرای حرکات اندام فوقانی و تحتانی منتخب توام با راه رفتن، دویدن در آب با شدت 60 تا 75 درصد ضربان قلب ذخیره (روش کارونن) سه جلسه در هفته طی سه ماه بود. در ابتدا و انتهای هر ماه، ابعاد پایان دیاستولی، سیستولی، ضخامت دیواره خلفی و سپتوم بطن همچنین جرم بطن چپ استراحتی آزمودنی ها به روش اکوکاردیوگرافی دو بعدی و داپلری اندازه گیری شد. تحلیل آماری داده ها توسط آزمون ANOVA با اندازه گیری های مکرر و آزمون تعقیبی بنفرونی نشان داد، اجرای این روش تمرینی در کوتاه مدت تغییرات معناداری در ابعاد پایان دیاستولی بطن چپ ایجاد می کند (05/0>p). در مقابل تغییرات قطر پایان سیستولی در هیچ کدام از دوره های تمرین معنادار نبود. همچنین تغییرات ضخامت دیواره خلفی و توده بطن چپ فقط در دوره سوم یعنی پس از سه ماه تمرین معنادار بود (05/0>p). در حالی که تغییر معنادار آماری در ضخامت سپتوم بطنی مشاهده نشد. با توجه به نتایج حاصله می توان گفت: تمرین هوازی در آب به عنوان یک تمرین ترکیبی پویا که اضافه بار حجمی در آن غالب است، می تواند برای افراد میانسال که توانایی فعالیت در خشکی ندارند، گزینه ای مناسب در حفظ و ارتقاء سلامتی آنان باشد.

هدف این تحقیق شناسایی و اولویت بندی موانع، مشکلات و تنگناهای پژوهش در تربیت بدنی آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران می باشد. جامعه این تحقیق را کلیه کارشناسان ارشد تربیت بدنی شاغل و مستخدم رسمی وزارت آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران که تعداد آنها طبق آمار سال تحصیلی جاری 546 نفر است، تشکیل داده است. از این تعداد، 360 نفر معادل 64 درصد جامعه به عنوان نمونه آماری پژوهش انتخاب شدند. تحقیق حاضر از نوع توصیفی انتخاب شده و اطلاعات آن به صورت میدانی جمع آوری شده است. برای جمع آوری اطلاعات لازم در این پژوهش از مطالعات کتابخانه ای و پرسشنامه استفاده شده است. جهت تهیه ساختار پرسشنامه، اطلاعات اولیه به روش دلفی جمع آوری شد و سپس سوال های طرح شده پرسشنامه، مورد تحلیل عوامل (از نوع مولفه های اصلی) و آزمون های مربوطه قرار گرفت. در این تحقیق برای تعیین پایایی پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ استفاده شده که برای کل پرسشنامه برابر با 88/0 به دست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها در این تحقیق از تحلیل عاملی و روش های آمار توصیفی مانند محاسبه فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار استفاده شده است. یافته های مهم این تحقیق نشان داد که عوامل امکاناتی و مالی، سازمانی و اداری، فردی و اجتماعی و عوامل حرفه ای و تخصصی به ترتیب اولویت، محدود کننده فعالیت های پژوهشی در تربیت بدنی آموزش و پرورش می باشند. همچنین از میان عوامل سازمانی و اداری؛ وضعیت ارتباط تربیت بدنی آموزش و پرورش با مراکز بین المللی علوم ورزشی، از میان عوامل امکاناتی و مالی؛ وضعیت ارائه تسهیلات لازم برای شرکت پژوهشگران تربیت بدنی در همایش های علمی بین المللی، از میان عوامل حرفه ای و تخصصی؛ وضعیت تسلط پژوهشگران تربیت بدنی به زبان انگلیسی جهت استفاده از منابع خارجی و از میان عوامل فردی و اجتماعی؛ وضعیت تربیت پژوهشگران ماهر تربیت بدنی توسط دانشگاه های کشور، بیشترین محدودکننده های پژوهش در تربیت بدنی آموزش و پرورش شناسایی شدند.

در پژوهش حاضر، ارتباط میان فرهنگ سازمانی و اثر بخشی در سازمان تربیت بدنی جمهوری اسلامی ایران با استفاده از نظریه و مدل فرهنگ سازمانی دنیسون، مورد مطالعه قرار گرفته است و نتایج پژوهش با نتایج پژوهش هایی که در سایر سازمان ها در نقاط مختلف جهان انجام گرفته، مقایسه شده است. تحقیق حاضر، توصیفی و از نوع همبستگی بوده که به شکل میدانی به اجرا در آمده. جامعه این پژوهش شامل تمامی مدیران و کارکنان سطوح مختلف سازمان تربیت بدنی جمهوری اسلامی ایران بوده است که به شکل تصادفی ساده انتخاب شده اند. برای جمع آوری اطلاعات از ابزار پیمایش فرهنگ سازمانی دنیسون (DOCS) و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین، انحراف استاندارد و...) و استنباطی(ضریب همبستگی و تحلیل ماتریس همبستگی) بهره گرفته شده. نتایج تحقیق نشان داد که در این سازمان، ارتباط مثبت و معنی داری (01/0p‹، 78/0=r) بین فرهنگ سازمانی و اثربخشی وجود داشته و در مجموع نتایج پژوهش، این عقیده را که فرهنگ سازمان به طور نزدیکی مرتبط با اثربخشی آن می باشد مورد حمایت قرار داده و نشان می دهد که مدل دنیسون را می توان به عنوان یک ابزار شناختی برای درک فرهنگ سازمانی و اثراتی که بر روی ابعاد مختلف اثربخشی دارد، در سازمان تربیت بدنی به کار برد.

با توجه به اهمیت درس تربیت بدنی در مقطع ابتدایی از سال 1376 نگرش جدیدی نسبت به این درس در راستای توسعه و بهبود آن در وزارت آموزش و پرورش آغاز گردیده است و لذا تحقیق حاضر وضعیت اجرای درس تربیت بدنی و ورزش را در سه پایه اول مدارس ابتدایی کشور را جهت استفاده مسئولین و کارشناسان برای برنامه ریزی، مورد بررسی و توصیف قرارداده است. روش این تحقیق از نوع توصیفی پیمایشی بوده و داده های آن به طریق میدانی جمع آوری شده است. جامعه آماری شامل معلمین و مدیران سه پایه اول مدارس ابتدایی کشور که در 11808 مدرسه پسرانه و 11437 مدرسه دخترانه در 28 استان کشور مشغول تدریس و یا مدیریت بودند. نمونه آماری به ماخذ 5% جامعه آماری انتخاب شد که شامل 796 معلم مرد، 325 معلم زن و 591 مدیر مرد و 500 مدیر زن بود. اهداف تحقیق شامل توصیف ویژگی های فردی آزمودنی ها، توصیف وضعیت اجرای درس تربیت بدنی در ابعاد اهداف، آموزش و محتوای درسی، نیروی انسانی، اماکن تاسیسات و وسایل و بودجه و ارزشیابی و مقایسه دیدگاه های معلمین مرد و زن در رابطه با بعضی از متغیرها بود. متغیرهای تحقیق شامل: وضعیت نیروی انسانی، دیدگاه مدیریتی در اجرای درس تربیت بدنی، اهداف درس تربیت بدنی، آموزش و محتوای درس، اماکن تاسیسات و بودجه، ارزشیابی درس و دیدگاه معلمین و مدیران در رابطه با استفاده از روش های نوین تدریس بود. برای جمع آوری داده ها از دو نوع پرسشنامه استفاده شده است. پرسشنامه ویژه معلمین که شامل 82 سئوال بود و پرسشنامه مدیران نیز شامل 47 سئوال بود که پس از تایید روایی و پایایی مورد استفاده قرار گرفت. تجزیه توصیفی داده ها با استفاده از روش آمار توصیفی و با محاسبه فراوانی، درصد، میانگین و انحراف استاندارد انجام شد و نتایج در جداول ارائه شدند. برای آزمون فرضیه های تحقیق با استفاده از آزمون مناسب آماری، توزیع طبیعی و تجانس واریانس داده ها مورد بررسی قرار گرفت و براساس نتایج حاصل از استفاده از این آزمون، از آزمون، آماری (خی دو) برای آزمون فرضیه ها استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که، اکثریت معلمین و مدیران دارای مدرک تحصیلی دیپلم یا کاردانی بودند. حدود70% معلمین در رشته تربیت بدنی تخصص نداشتند. اکثریت معلمین (25%مرد-20% زن)سابقه تدریس بین (3-1سال) و مدیران بین (10-5 سال) داشتند. اکثریت معلمین (زیر50%) با اهداف رفتاری آشنایی داشته و در طرح درس خود از آنها استفاده می کرده اند. در حدود 40% معلمین بر حرکات اساسی و بنیادی در تدریس خود تاکید داشتند. حدود 58% از معلمین برای تدریس از طرح درس استفاده می کرده اند. کمتراز50% نفر معلمین نمره این درس را بر مبنای تحقق اهداف رفتاری توسط دانش آموز تعیین می کرده اند. حدود 78% معلمین از فضای مدرسه برای تدریس درس تربیت بدنی استفاده می کردند. حدود 27% معلمین، 60% تا 80% از نمره این درس را به پیشرفت دانش آموزان در آمادگی جسمانی اختصاص می داده اند. حدود 37% معلمین با روش تدریس تلفیقی برای تدریس درس تربیت بدنی موافق بوده اند.

هدف از انجام این تحقیق بررسی ارتباط بین فعالیت بدنی با تحلیل رفتگی شغلی و انگیزه پیشرفت در کارشناسان ورزشی سازمان تربیت بدنی جمهوری اسلامی ایران می باشد. روش تحقیق این پژوهش از نوع همبستگی-مقایسه ایی است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه کارشناسان ورزشی سازمان تربیت بدنی به تعداد 571 نفر می باشد که به علت محدودیت تعداد، تمامی آنها به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند. ابزار اندازه گیری این تحقیق شامل پرسشنامه فعالیت بدنی بک، پرسشنامه تحلیل رفتگی مسلش و پرسشنامه انگیزه پیشرفت هرمنس می باشد. اطلاعات به دست آمده از (280) پرسشنامه جمع آوری شده، با استفاده از روش های آماری توصیفی و استنباطی t،F، توکی،ضریب همبستگی پیرسون ورگرسیون چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتایج به دست آمده نشان داد که میانگین فعالیت بدنی و نمره انگیزه پیشرفت آزمودنی ها بالاتر از حد متوسط و میزان تحلیل رفتگی نزدیک به نیمی از کارشناسان ورزشی سازمان در حد متوسط بود. نتایج نشان داد، بین فعالیت بدنی و مولفه های آن با تحلیل رفتگی شغلی همبستگی معنادار منفی وجود دارد (05/0 (pو متغیر نمره کل فعالیت بدنی و مولفه اوقات فراغت توان پیش بینی (27) درصد از میزان تحلیل رفتگی را دارند. همچنین بین فعالیت بدنی و تحلیل رفتگی با انگیزه پیشرفت در سطح 05/0 P ارتباط معنادار وجود نداشت. در مجموع نتایج تحقیق نشان داد که فعالیت بدنی و ورزش یک شیوه مفید و موثر در کاهش تحلیل رفتگی می باشد.

هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل انگیزاننده و نگهدارنده شغلی دبیران تربت بدنی (بر اساس نظریه هرزبرگ) بود. از بین تمامی دبیران تربیت بدنی مقطع متوسطه شهر تهران (N=850) 268 نفر به صورت تصادفی به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شد. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه استاندارد دانت (1996) با پایائی (96/0) گردآوری شد. آزمون های تی مستقل، ضریب همبستگی پیرسون و آنالیز واریانس برای آزمون فرضیات تحقیق مورد استفاده قرار گرفت. نتایج تحقیق (در سطح معنی داری 05/0). تفاوت معنی داری بین انگیزش شغلی مردان و زنان نشان نداد ولی بین عوامل انگیزاننده مردان و زنان تفاوت معنی داری مشاهده شد، اما بین عوامل نگهدارنده آنان تفاوت معنی داری یافت نشد. همچنین بین سن و انگیزش شغلی ارتباط معنی داری وجود نداشت و هیچ یک از مجموعه عوامل انگیزاننده و نگهدارنده (به طور مجزا) با سن ارتباط معنی داری نداشتند. تفاوت معنی داری بین انگیزش شغلی افراد با مدارک تحصیلی مختلف مشاهده نشد با این حال بین عوامل انگیزاننده افراد با توجه به مدرک تحصیلی آنان تفاوت معنی دار بود اما بین عوامل نگهدارنده آنان تفاوت معنی دار نبود بنابر این می توان گفت انگیزش شغلی و عوامل محیطی کار (نگهدارنده) کمتر تحت تاثیر متغیرهای عینی قرار میگیرند اما میزان اهمیت جنبه های درونی کار (انگیزاننده) تا حدودی تحت تاثیر متغیر های یاد شده می باشد.